Hoe houdt een homoseksuele jongen zich aan het begin van de 21ste eeuw staande in een conservatieve Zuid-Koreaanse provinciestad? Over die vraag buigt Sang Young Park zich in zijn nieuwe roman Maak me ééndimensionaal.
De Zuid-Koreaanse maatschappij is merkwaardig schizofreen: een queer-auteur als Sang Young Park (34) is razend populair bij de jeugd en homoseksualiteit is niet bij wet verboden maar seksuele minderheden hebben nauwelijks rechten. Sterker nog: het nieuws dat een ziekteverzekeraar door de rechtbank wordt verplicht om ook dekking te verstrekken aan een homopaar, haalde eind februari wereldwijd het nieuws. Immers, het was voor het eerst dat een Zuid-Koreaanse rechter oordeelde dat er niet mocht worden gediscrimineerd. Gewonnen is de strijd overigens nog niet: reactionaire christelijke groepen – goed voor een kwart van het electoraat – hebben de zaak onderhand aanhangig gemaakt bij het Opperste Gerechtshof. En als het aan de conservatieve president Yoon Suk Yeol ligt, dan komt ook de al tijden op goedkeuring wachtende anti-discriminatiewet er niet. Hij meent dat het erkennen van de rechten van lgbtq+-stellen een “aanzienlijke sociale impact” kan hebben.
En toch. Met Liefde in de Grote Stad(2021), zijn debuut over alle facetten van de homoliefde, scoorde Sang Young Park een megahit. De man werd opgevoerd in het ene entertainmentprogramma na het andere, kreeg aanbiedingen voor reality tv-series en werd ook internationaal opgemerkt met een nominering voor de Longlist van de Booker Prize.
Zijn tweede boek, Maak me ééndimensionaal, gooit in Zuid-Korea eveneens hoge ogen. Het boek is nu al in Nederlandse maar nog niet in Engelse vertaling beschikbaar. Het is een coming-of-age-verhaal, met veel flash backs verteld door een succesvolle schrijver en psycho-analist in Seoul. Centraal staat een niet bij naam genoemde homoseksuele jongen die in het eerste decennium van de 21ste eeuw opgroeit in een streng christelijk maar tegelijk disfunctioneel gezin in het conservatieve Daegu – de geboortestad van de auteur. Zijn leven draait rond goede schoolresultaten, onmenselijk veel uren doorbrengen in de hakwon of bijles en verliefd mijmeren over leeftijdsgenoot Do Yundo. Met die laatste maakt hij tochtjes op de motorfiets en brengt hij onvergetelijke middagen door in een container bij het Suseongmeer. Ze kijken naar films van de Hongkongse regisseur Wong Kar-wai en verliezen zich in fysieke exploraties. Het is aan een van die seksueel getinte ervaringen dat de roman zijn titel ontleent. ‘Waar ben je het meest bang voor in het leven?’ vroeg je. Het gevoel dat ik ‘s nachts in bed wordt platgedrukt door het donkere plafond, antwoordde ik. En dat ik me dan afvraag hoeveel nachten ik dat gevoel nog moet doorstaan. Dat ik me zo eenzaam voel dat ik het niet meer aankan. ‘Oké, dan maken we een eendimensionale wereld, een wereld waarin alleen een lijn bestaat die jou en mij – onze twee punten en niets anders – met elkaar verbindt’.
Voor Yundo blijkt de protagonist weinig meer dan een occasioneel tijdverdrijf, ‘gewoon een gat om mijn lul in te stoppen’. Dat besef ondermijnt de homoseksuele jongen compleet maar hij blijft zijn geaardheid voor de andere leerlingen hardnekkig verbergen. Om die reden verwerpt hij de vriendschap en liefde van zijn jeugdvriend Terry, die als geoute queer de pispaal van de school is. Van diens voorstel om samen te ontsnappen naar het buitenland wil hij niets horen. Als Terry blijft aandringen, neemt het verhaal een opmerkelijke wending.
Cyberdagboek
Park bedient zich in Maak me ééndimensionaal van humor en grote vaart. Zijn lichte toon behoedt hem voor al te veel melodrama en de personages zijn geloofwaardig. Maar daarmee is alles ook gezegd. Memorabel of aangrijpend wordt het nooit. Of tenminste, toch niet voor een volwassen lezer. Met zijn veelvuldige aantekeningen in een cyberdagboek, verwijzingen naar popcultuur en bekende merknamen voelt het boek eerder als een erg toegankelijke young adult-roman en misschien was dat ook het opzet van de auteur. ‘Ik wilde omgaan met de jaren 2000 vanuit een tienerperspectief’, zo vertelt hij in interviews met Koreaanse bladen, ‘omdat de openbare cultuur daar geen oog voor heeft. De jaren 2000 in Korea zijn bijvoorbeeld niet uit te leggen zonder het socialemediaplatform Cyworld. Ondertussen wilde ik ook problemen op scholen blootleggen met straffen, onderdrukking en schoolgeweld’. En dat doet Park wél overtuigend.
Sang Young Park, Maak me ééndimensionaal, Uitgeverij Das Mag
Main Source: De Standaard